4η Φεβρουαρίου 2016 - Παγκόσμια ημέρα κατά του Καρκίνου - 7 Κατευθύνσεις Πρόληψης!

Ο Καρκίνος, είναι μια ανώμαλη ανάπτυξη των κυττάρων. 

Έτσι κάθε κύτταρο που αναπαράγεται "ανεξέλεγκτα"  χαρακτηρίζεται ως καρκινικό κύτταρο.

Υπάρχουν περισσότερα από 100 είδη καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, του δέρματος, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του προστάτη, και το λέμφωμα. 

Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο. Η Θεραπεία του καρκίνου μπορεί να περιλαμβάνει χημειοθεραπεία, ακτινοβολία, και / ή χειρουργική επέμβαση.

Γενικά

Όσο νωρίτερα διαγνωστεί ένας καρκίνος τόσο αυξημένες είναι οι πιθανότητες να θεραπευτεί. Ορισμένοι τύποι καρκίνου - όπως εκείνοι του δέρματος, του μαστού, του στόματος, των όρχεων, του προστάτη, κα..μπορούν να ανιχνευθούν με συνήθεις αυτο-εξετάσεις ή άλλα μέτρα ανίχνευσης πριν τα συμπτώματα να γίνουν σοβαρά. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου εντοπίζονται και αναγνωρίζονται αφού ένας όγκος γίνει αισθητός ή όταν εμφανιστούν άλλα συμπτώματα. Σε μερικές περιπτώσεις, ο καρκίνος διαγιγνώσκεται έμμεσα ως αποτέλεσμα αξιολόγησης ή θεραπείας άλλων ιατρικών καταστάσεων.

Η διάγνωση του καρκίνου του ξεκινά με μια λεπτομερή φυσική εξέταση και ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό. Με εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, ούρων, κοπράνων μπορούν να ανιχνευτούν ανωμαλίες που υποδηλώνουν καρκίνο. Όταν υπάρχει υποψία όγκου, απεικονιστικές εξετάσεις όπως ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία (CT), μαγνητική τομογραφία (MRI), υπέρηχος, και άλλες εξετάσεις βοηθηθούν τους γιατρούς να προσδιορίσουν τη θέση και το μέγεθος του καρκίνου. Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση των περισσότερων καρκίνων, πρέπει να εκτελεστεί βιοψία. Ένα δείγμα ιστού απομακρύνεται από τον ύποπτο όγκο και μελετάται σε μικροσκόπιο για να ελεγχτούν τα καρκινικά κύτταρα.

Λόγω της παγκόσμιας ημέρας που είναι αφιερωμένη στον Καρκίνο θα αναφερθούν κυρίως τρόποι πρόληψης του. Πιθανόν να έχετε ακούσει αντικρουόμενες αναφορές σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου. Μερικές φορές μέτρα πρόληψης του καρκίνου που συνιστούνται σε μια μελέτη, αντενδείκνυται σε μια άλλη. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό που είναι γνωστό για την πρόληψη του καρκίνου είναι ακόμη σε εξέλιξη. Ωστόσο, είναι ευρέως αποδεκτό ότι οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου επηρεάζονται από τις επιλογές του τρόπου ζωής.

Θα πρέπει να μας παρηγορεί και να μας κάνει αισιόδοξους  το γεγονός ότι μερικές απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Αυτές συνοψίζονται στις ακόλουθες επτά κατευθύνσεις πρόληψης

Αποφύγετε τον καπνό

Χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε είδος του καπνού μπαίνετε σε μια πορεία σύγκρουσης με τον καρκίνο. Το κάπνισμα έχει συνδεθεί με διάφορους τύπους καρκίνου συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα, του στόματος, του φάρυγγα, του λάρυγγα, του παγκρέατος, της ουροδόχου κύστης, του τραχήλου της μήτρας και των νεφρών. Μάσημα καπνού έχει συνδεθεί με τον καρκίνο της στοματικής κοιλότητας και το πάγκρεας. Ακόμα και αν δεν χρησιμοποιείτε τον καπνό, η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα.

Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή

Αν και κάνοντας απλώς υγιεινές επιλογές στο μανάβικο και στο γεύμα σας κανείς δεν μπορεί να σας εγγυηθεί την πρόληψη του καρκίνου, μπορείτε όμως  να βοηθήσετε στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης.  Τρώτε άφθονα φρούτα, λαχανικά και άλλα τρόφιμα από φυτικές πηγές - όπως δημητριακά ολικής αλέσεως και τα φασόλια.  Αποφύγετε την παχυσαρκία. Φάτε ελαφρύτερα και πιο λιτά επιλέγοντας λιγότερα τρόφιμα υψηλής θερμιδικής αξίας, συμπεριλαμβανομένων εξευγενισμένα σάκχαρα και λίπη από ζωικές πηγές. Καταναλώσετε αλκοόλ με μέτρο. Ο κίνδυνος των διαφόρων τύπων καρκίνου - συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του πνεύμονα, του ήπατος και των νεφρών - αυξάνει με την ποσότητα του αλκοόλ που πίνετε και το χρονικό διάστημα που έχετε πιει τακτικά.  Περιορίστε τα επεξεργασμένα κρέατα. Μια έκθεση από το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κατεργασμένου κρέατος μπορεί να αυξήσει ελαφρώς τον κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου. Επιπλέον, όσοι ακολουθούν μεσογειακή διατροφή με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (σε ελεγχόμενη ποσότητα) και ξηρούς καρπούς μπορεί να έχουν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (κυρίως του μαστού για τις γυναίκες). Η μεσογειακή διατροφή εστιάζει κυρίως σε φυτικά τρόφιμα, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια και ξηρούς καρπούς. Οι άνθρωποι που ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή επιλέγουν υγιεινά λίπη, όπως το ελαιόλαδο αντί για βούτυρο και τα ψάρια αντί του κόκκινου κρέατος

Διατηρήστε ένα υγιές βάρος και μείνετε σωματικά δραστήριοι

Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο των διαφόρων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, του προστάτη, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και του νεφρού. Η σωματική δραστηριότητα μετράει, πάρα πολύ! Οι ενήλικοι που συμμετέχουν σε οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητας προκειμένου να αποκτήσουν κάποια οφέλη για την υγεία χρειάζονται τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα μέτριας αερόβιας δραστηριότητας ή 75 λεπτά την εβδομάδα έντονη αεροβική δραστηριότητα. Μπορείτε βεβαίως να κάνετε ένα συνδυασμό μέτριας και έντονης δραστηριότητας. Γενικά, με τουλάχιστον 30 λεπτά σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινή ρουτίνα σας μπορείτε να νιώθετε αρκετά κοντά στον στόχο σας

Προστατεύστε τον εαυτό σας από τον ήλιο

Ο καρκίνος του δέρματος είναι ένα από τα πιο κοινά είδη καρκίνου - και ένα από εκείνα που μπορούν να προληφθούν. Αποφύγετε το μεσημεριανό ήλιο. Γυαλιά ηλίου και ένα πλατύγυρο καπέλο βοήθεια, πάρα πολύ. Καλύψτε εκτεθειμένες περιοχές. Επιλέξτε χρώματα, που αντανακλούν την υπεριώδη ακτινοβολία. Μην αμελείτε την χρήση αντηλιακού. Αποφύγετε τα κρεβάτια μαυρίσματος και λαμπών μαυρίσματος. Αυτά είναι εξίσου ζημιογόνα όσο και το φυσικό φως του ήλιου..

Ενισχύστε το ανοσοποιητικό σας

Η πρόληψη του καρκίνου περιλαμβάνει και την προστασία από ορισμένες μολύνσεις. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τον εμβολιασμό κατά της ηπατίτιδα Β που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ήπατος. Το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β, συνιστάται για ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου - όπως οι ενήλικες που είναι σεξουαλικά ενεργοί, αλλά όχι σε μια αμοιβαία μονογαμική σχέση, οι άνθρωποι με σεξουαλικά μεταδιδόμενες μολύνσεις, οι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών, οι άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες.   Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του  Ιού των θηλωμάτων (HPV). HPV είναι ένας σεξουαλικά μεταδιδόμενος  ιός που μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του τραχήλου, της μήτρας και άλλους καρκίνους των γεννητικών οργάνων, καθώς και καρκίνους πλακώδους κυττάρου της κεφαλής και του τραχήλου. Το εμβόλιο κατά του HPV συνιστάται για αγόρια και κορίτσια ηλικίας 11 και 12. Είναι επίσης διαθέσιμο σε άνδρες και γυναίκες ηλικίας 26 ετών ή νεότερους, που δεν έχουν εμβολιαστεί ως έφηβοι.

Αποφύγετε τις επικίνδυνες συμπεριφορές

Μια άλλη αποτελεσματική τακτική πρόληψης του καρκίνου είναι να αποφεύγονται επικίνδυνες συμπεριφορές που μπορεί να οδηγήσουν σε μολύνσεις που, με τη σειρά τους, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Για παράδειγμα το ασφαλές σεξ. Περιορίστε τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων, και χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή. Μην μοιράζεστε βελόνες, διότι ένας μολυνσμενος χρήστης μπορεί να σας μεταδώσει HIV, ηπατίτιδα Β και ηπατίτιδα C - η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος.

Ακολουθήστε πρόγραμμα τακτικής ιατρικής φροντίδας

Η τακτική αυτοεξέταση και οι εξετάσεις για διάφορους τύπους καρκίνου - όπως ο καρκίνος του δέρματος, του παχέος εντέρου, του τραχήλου της μήτρας και του μαστού – μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητές σας να ανακαλύψετε τον καρκίνο νωρίς, όταν η θεραπεία είναι πιο πιθανό να είναι επιτυχής. Ρωτήστε το γιατρό σας για τον καλύτερο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου για εσάς.

Πάρτε την πρόληψη του καρκίνου στα χέρια σας, ξεκινώντας από σήμερα. Οι ανταμοιβή θα διαρκέσει μια ζωή.

Μπαλαμπάνης Κωνσταντίνος
Ειδικός Παθολόγος, Διαβητολόγος
Πανεπιστημιακός Υπότροφος Παθολογίας-Σακχαρώδη Διαβήτη Β
Προπ. Πανεπιστημιακής Κλινικής Γεν. Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αθηνών «ΑΤΤΙΚΟΝ»
Υπ. Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών
Μέλος του MEDIPOLIS